ضرب المثلهای مازنی 9

        اَتا دَسِ جا  چَنتا ، هِندِوانِه بَشِنِه بَهیتِن

  برگردان بفارسی :با یک دست چند عدد هندوانه می شود برداشت.

  مفهوم کنائی : بدین مفهوم که یک نفر مگر توان انجام چند کار همزمان و یا چندین مسئولیت را دارا می باشد . چنانچه اگر فردی چنین کاری بکند این ضرب المثل کاربرد دارد . 

   اتا (aatta) =  یک عدد - یکی                        

چَنتا (chaanta) = چند عدد                    

بَهیتِن  (baaheeten)=گرفتن -

بَشِنِه(baashenh)= می شود

دَس (daas)=دست

        اَتا  گوش  دَر  هَسه ، اَتا  گوش  دَروازِه

  برگردان بفارسی : یک گوش مثل درب و گوش دیگر هم مثل دروازه

  مفهوم کنائی : هنگامی که کسی از دیگری حرف شنوی نداشته باشد بکار می رود.

  اتا (aatta)= یک عدد - یکی

   هَسِه (haasseh) = هست 

   اَنگیر  اَز اَنگیرِ  جا  لَکه  یاد گیرنِه ، هَمسایه  از هَمسایهِ  جا  فَن

   برگردان بفارسی : انگور پوسیده و خراب سبب خراب شدن دانه های انگور کناری می شود .وهمسایه از همسایه دیگر فن یاد می گیرد .

   مفهوم کنائی : این ضرب المثل هنگامی بکار می رود که چشم و هم چشمی بین افراد ایجاد می شود .

  اَنگیر (aangeer)=انگور-

      لِسَک  هَم   جِزوِ  شاخدارها  دَکِتِه

   برگردان بفارسی : لِسَک ( حلزون ) هم  در جمع شاخدارها به حساب می آید .

   مفهوم کنائی : کنایه از این دارد که کسی در امری که شایسته آن نیست اظهار وجود و خود نمائی  نماید .

   لِسَک (lesaak)= حلزون

جِزوِه(jezveh)= به جمع -به دسته 

دَکِتِه (daaketeh)= اضاقه شدن - افتادن 

   اِتی  تِه وِسِه  دَکِتِه  ،دابووی  شالِ وِسِه نَکِتِه

 برگردان بفارسی : به این صورت که برای تو  سود و منفعت داشت برای شغال دابوو نداشت . ( دابوو منطقه ائی در آمل )

  مفهوم کنائی : زمانی بخت و اقبال به کسی روی نماید و مال و منالی بدست آورد ، کاربرد دارد .

   اِتی تِه وِسِه (etee  teh  veseh)=  اینجور که برای تو 

    دَکِتِه (daaKeth)=افتاد - آمد داشت 

   شال وِسِه نَکِتِه ( shaal  e  veseh  naaketh)=برای شغال سود و منعت  نداشت 

                                  وَنگ کَرِ شال  رِه  موونه  

           برگزدان بفارسی :مثل و شبیه شغال زوزه کش است .

          مفهوم کنائی : کنایه از هیاهو و پر سر و صدا بودن کسی است .

     وَنگ  کَرِ  شال( vaang  kaare  shaal)= شغالی که با صدای بلند زوزه می کشد

  موونه (moonneh)=مثل اوست -به او میماند -شبیه اوست-

                بَپِتِه   مِرغِنِه  رِه عَیدی  شوو  وِسِه  دارنِه

    برگردان بفارسی : تخم مرغ پخته شده و آب پز شده را برای شب عید نگه می دارد.

   مفهوم کنائی :هرچیزی برای خودش زمان و موقعی دارد و استفاده از آن در زمان خودش بهتر و مناسب تر است.

     بَپِتِه (baapeteh)=پخته شده به هر شکل-

     مِرغِنِه (merghekeh)=تخم مرغ -

     عَیدی  شوو (aaydee  shoo)= شب عیدی-

     وِسِه (veseh)-برای -

     دارنِه(daarneh)-نگه داشتن -

             اَلب  بَزووئه  بووردِه

    برگردان بفارسی : مثل رعد و برق درخشید و غرید و رفت.

    مفهوم کنائی : کنایه از آن دارد که خیلی تند و سریع و با هیاهو وپرسروصدا آمد و خارج شد وقدری صبرو تانی  نکرد .

    اَلب (aalb)-درخشیدن در لحظه ائی کوتاه

    بَزووئِه (baazooeh)- زدن -زد

   بووردِه (boordeh)- رفت-رفتن -

            تِرش  اِنار  ، شیرِه نَئوونِه

       برگردان بفارسی : انار ترش شیرین نمی شود .

      مفهوم کنائی : کنایه از این است که کسی بخواهد به زور و جبر خودش را در دل مردم جای دهدو خود را خوب و موجه جلوه دهد.

            تِرش (tersh)=منظور همان ترش است -

            شیرِه (sheereh)=شیرین 

          نئوونه (naaooneh)= نمی شود -

        اَتا لیوان  شیر وِسِه ، اَتا  گوو  نَخرینِنِه

        برگردان بفارسی : برای یک لیوان شیر یک گاو شیرده نمی خرند.

        مفهوم کنائی :کنایه از این دارد که از نظر اقتصادی بصرفه نیست ، بی مورد هزینه کردن را نیز گویند.

         آتا ( aatta)= یکی - یک عدد

      وِسِه (veseh)= برای 

     گوو(goo)= گاو

      نخرینِنِه (naakhreenenh)= نمی خرند -خریداری نمیکنند-